Bệnh đau vai gáy là một trong những bệnh thường gặp hiện nay, thường xuất hiện tự phát hoặc sau khi lao động nặng. Lúc đầu, người bệnh có cảm giác đau nhẹ, mỏi vùng vai gáy, hạn chế vận động ở vùng đầu – cổ gáy, vùng đầu. Vậy triệu chứng, nguyên nhân, phòng ngừa và cách điều trị đau cổ vai gáy như thế nào?

1. Đau cổ vai gáy là gì?
Đau cổ vai gáy là khi bạn rơi vào tình trạng vùng gáy co cứng, đau nhức, khó khăn khi quay cổ hoặc quay đầu. Vấn đề này thường xảy ra vào buổi sáng. Bệnh có liên quan đến hệ thống cơ xương khớp và mạch máu khu vực này.

2. Triệu chứng thường gặp đau cổ vai gáy
– Đau nhức nhẹ, có thể khu trú tại một điểm giữa cổ và vai hoặc lan tỏa cả vùng rộng trên vai và/hoặc trên cổ.
– Cảm giác đau ở cổ hoặc vai nhiều hơn khi ấn vào.
– Cảm giác ngứa ran, tê lan dần xuống vai, cánh tay và/hoặc bàn tay.
– Cơn đau nhói có thể xuất hiện rồi biến mất, có thể lan xuống vai hoặc cánh tay, bàn tay.
– Cảm giác cứng vùng cổ vai gáy và hạn chế chuyển động ở cổ và vai, khả năng quay đầu hoặc nhấc cánh tay. Trong một số trường hợp, người bệnh còn khó quay đầu sang một bên, thậm chí không thể chơi thể thao, ngồi, ngủ…

3. Nguyên nhân đau mỏi cổ vai gáy
Một số yếu tố gây đau cổ vai gáy nên bệnh xuất phát từ nhiều nhóm nguyên nhân khác nhau.

3.1 Thoát vị đĩa đệm cổ:

Khi vòng xơ đĩa đệm cổ bị rách, lớp nhân nhầy bên trong rò rỉ ra ngoài, gây viêm rễ thần kinh. Nếu một đĩa đệm ở cột sống cổ dưới thoát vị, cơn đau ở vùng xương bả vai có thể đi kèm với đau cổ. Một số dấu hiệu đi kèm như ngứa ran, nóng rát hay tê vùng cổ vai gáy.

3.2 Thoái hóa đốt sống cổ:

– Khi lớn tuổi, cột sống cổ thoái hóa nên lỗ liên hợp đốt sống (nơi các dây thần kinh cột sống thoát ra khỏi ống sống) có thể thu nhỏ dẫn đến các dây thần kinh cột sống có nguy cơ thu hẹp hoặc viêm, gây đau từ cổ xuống vai.
– Căng cơ: Các cơ liên kết trên vùng cổ vai gáy khi bị kéo căng gây cảm giác cứng, đau sẽ lan dần ra khu vực lân cận.
– Viêm dây thần kinh cánh tay: Dây thần kinh cánh tay xuất phát từ vùng cổ dưới, đi qua vai và vùng lưng trên khiến người bệnh có cảm giác đau nhói như điện giật và có thể lan đến cổ. Người bệnh có thể gặp một số triệu chứng đi kèm như ngứa ran, tê, yếu vai, cánh tay, bàn tay…
– Sai tư thế trong sinh hoạt, lao động: Các tư thế sai trong sinh hoạt, lao động, chơi thể thao… diễn ra suốt thời gian dài có thể dẫn đến hiện tượng căng cơ, gân ở vùng cổ vai gáy như ngủ trên gối quá cao, ngồi trước máy tính hoặc điện thoại ở tư thế căng cổ về phía trước hoặc ngửa lên, đột ngột giật cổ khi tập thể dục.
– Chấn thương mô mềm: Các cơn đau vùng cổ vai gáy có thể xuất phát từ chấn thương mô mềm liên quan đến cơ, gân, dây chằng. Người bệnh có triệu chứng đi kèm như cứng vùng cổ vai gáy, đau đầu, co thắt cơ bắp.

4. Phương pháp chẩn đoán đau cổ vai gáy

– Chụp X-quang: cho thấy khoảng cách giữa 2 xương cột sống có bị thu hẹp không, để phát hiện bệnh viêm khớp, trượt đĩa đệm, hẹp ống sống, gãy xương, khối u…
– Chụp MRI và CT: Cộng hưởng từ giúp thu được hình ảnh chi tiết về các yếu tố như thần kinh, dây chằng, gân… Trong một số trường hợp, chụp CT được thay thế cho MRI.
– Điện cơ đồ (EMG): đo tốc độ dẫn truyền thần kinh, từ đó chẩn đoán các tình trạng đau cổ, vai, cánh tay hoặc hiện tượng tê, ngứa ran liên quan.
– Chọc dò tủy sống (nếu nghi ngờ nhiễm trùng).
– Xét nghiệm máu.

5. Đau cổ vai gáy có nguy hiểm không?

Phần lớn, người bệnh đau cổ vai gáy có thể cải thiện hiệu quả nếu được phát hiện, điều trị phù hợp. Ngược lại, bệnh để kéo dài không điều trị có nguy cơ tàn tật vĩnh viễn hoặc bệnh nặng hơn. Đau cổ vai gáy dai dẳng còn có thể cảnh báo các bệnh ung thư liên quan, điển hình như ung thư phổi.

6. Khi nào cần đi gặp bác sĩ?

Một số trường hợp khẩn cấp cần can thiệp y tế ngay lập tức bao gồm:
– Cảm giác đau vùng cổ vai gáy xuất hiện sau tai nạn giao thông, va chạm, chấn thương…
– Hạn chế chuyển động vùng cổ, gáy.
– Cơn đau và tê lan dần đến vùng cánh tay và chân.
– Cổ bị cứng kèm triệu chứng nhức đầu dữ dội, ruột và bàng quang có vấn đề.
– Cơn đau không giảm, xuất hiện sốt, buồn nôn, khối u bất thường ở đầu hoặc cổ.

7. Điều trị đau cổ vai gáy như thế nào?

Qua thăm khám, chụp phim, bác sĩ sẽ có nhiều phương pháp điều trị đau cổ vay gáy khác nhau tùy vào mỗi bệnh nhân.
– Thuốc chống viêm, thuốc giảm đau, thuốc giãn cơ, thuốc chống trầm cảm…; thậm chí tiêm corticosteroid.
– Vật lý trị liệu, chườm nóng và chườm lạnh tại chỗ.
– Phẫu thuật khi có liên quan đến rễ thần kinh hoặc tủy sống.

8. Cách phòng ngừa chứng đau cổ vai gáy

– Tư thế đúng: khi ngồi, đi lại, nằm ngủ, dùng điện thoại, máy tính… cần:
– Đứng dựa vào tường, để vai, hông và gót chân sát vào tường.
– Đưa lòng bàn tay vào tường càng cao càng tốt rồi hạ xuống.
– Lặp lại động tác 10 lần, rồi di chuyển ra trước.
– Tập thể dục: Mỗi ngày tập thể dục ít nhất 30 phút và kéo dài ít nhất 5 ngày/tuần, giú cổ, vai và lưng thư giãn, bớt áp lực. Tuy nhiên, các bài tập cần được thực hiện theo đúng kỹ thuật để tránh kéo căng cơ, gân, dây chằng quá mức.
– Hạn chế các hoạt động tác động vùng cổ vai gáy: Các hoạt động lặp đi lặp lại hoặc thói quen ngồi quá lâu có thể gây căng thẳng cho vùng cổ vai gáy, do đó bạn nên đứng dậy và di chuyển sau mỗi 30 phút.
– Sử dụng ghế ngồi có chiều cao phù hợp, có khả năng hỗ trợ tốt cho vùng cổ vai gáy.
– Không nghe điện thoại ở tư thế kẹp giữa cổ và vai.
– Không mang vác đồ nặng.

Tags: Đau cổ vai gáy, Đau vai gáy