Trước sự bùng phát của bệnh viêm gan bí ẩn tại nhiều quốc gia trên thế giới, một số phụ huynh đã tự ý cho con đi xét nghiệm men gan “tìm virus” khi thấy có các dấu hiệu nôn mửa, đau bụng, tiêu chảy…. Việc làm này có cần thiết hay không?
BSCKII Nguyễn Nguyên Huyền – Trưởng khoa Khám bệnh cơ sở Kim Chung, BV Bệnh Nhiệt đới Trung ương cảnh báo: “Mặc dù chúng ta không chủ quan với viêm gan bí ẩn nhưng lo lắng thái quá là không cần thiết. Việc vội vã tự ý cho trẻ xét nghiệm men gan có thể không phản ánh chính xác tình trạng sức khỏe, đôi khi bỏ sót các bệnh nguy hiểm khác”.
“Tốt nhất là khi thấy các dấu hiệu nghi ngờ, cha mẹ nên đưa trẻ đi thăm khám, sau đó bác sĩ sẽ có chỉ định xem có cần thiết phải xét nghiệm hay không. Trường hợp phải xét nghiệm thì nên tiến hành ở cơ sở y tế uy tín, có độ tin cậy xét nghiệm cao để cho kết quả chính xác” – BS. Huyền tư vấn.
PGS.TS Nguyễn Thị Việt Hà – Trưởng khoa Tiêu hoá Bệnh viện Nhi Trung ương cũng cho biết, hiện nay có nhiều cha mẹ chia sẻ về việc con phải đi khám bệnh vì nôn và đau bụng. Trong khi đó có rất nhiều nguyên nhân gây đau bụng và nôn ở trẻ em. Tuỳ theo từng nhóm nguyên nhân khác nhau mà tình trạng của trẻ có thể diễn biến cấp tính trong vài ngày hoặc kéo dài nhiều tuần đến nhiều tháng.
Đau bụng và nôn cấp tính nhiều khi là các dấu hiệu chỉ điểm của nhiều bệnh nguy hiểm cần phải được can thiệp khẩn cấp.
Do đó, chuyên gia tiêu hóa khuyên, khi trẻ đau bụng và nôn nhiều hoặc kéo dài, cha mẹ cần cho trẻ đi khám tại các cơ sở Nhi khoa hoặc chuyên khoa Tiêu hoá nhi khoa để được các bác sĩ thăm khám, chỉ định xét nghiệm xác định nguyên nhân và điều trị hợp lý tránh các biến chứng do tình trạng bệnh kéo dài.
Lo ngại nếu bệnh viêm gan bí ẩn xuất hiện tại Việt Nam
BS. Huyền thông tin, theo các báo cáo số liệu trên thế giới thì có thể nói viêm gan bí ẩn là bệnh nguy hiểm, tỉ lệ bệnh nặng nhiều mặc dù số ca mắc chưa bùng phát trên diện rộng. Hiện có đến 10% trẻ phải ghép gan, nhiều trẻ nặng và tử vong, do đó cần đặc biệt lưu ý.
Các chuyên gia cho rằng, vấn đề ghép gan ở nước ngoài khá dễ dàng nhưng ở Việt Nam vẫn đang là thách thức và hơn nữa không phải lúc nào cũng có đủ gan để ghép. Vì vậy, nếu bệnh viêm gan bí ẩn xuất hiện ở Việt Nam thì cũng rất lo ngại và đáng cảnh báo.
BS. Nguyễn Nguyên Huyền chia sẻ về bệnh viêm gan bí ẩn.
Hiện nay, Tổ chức Y tế Thế giới và Trung tâm Phòng chống và kiểm soát dịch bệnh Châu Âu vẫn đang tiến hành các cuộc điều tra để xác định chính xác căn nguyên gây bệnh viêm gan bí ẩn. Tuy nhiên các trường hợp mắc viêm gan bí ẩn xảy ra tại những nơi lưu hành cao virus Adeno với các biểu hiện đau bụng, tiêu chảy, nôn mửa và men gan tăng cao rõ rệt.
Đa số các trường hợp được báo cáo đều không bị sốt và không phát hiện nhiễm các loại virus phổ biến gây viêm gan virus cấp tính (virus viêm gan A, B, C, D và E).
Trước một số luồng thông tin cho rằng, viêm gan cấp tính bí ẩn ở trẻ em có thể do lây từ chó cảnh, chuyên gia về bệnh truyền nhiễm Nguyễn Nguyên Huyền nói “điều này cũng có khả năng vì đây là tác nhân gây bệnh đường tiêu hóa, tiếp xúc với chó có thể lây mầm bệnh từ chó sang người”.
Trên thực tế loài chó mèo đã gây ra một căn bệnh khá phổ biến ở người đó là căn bệnh Toxocara canis (giun đũa chó mèo) lây qua chó mèo nuôi trong nhà. Toxocara canis cũng có gây tổn thương gan song các triệu chứng không rầm rộ như triệu chứng của căn bệnh viêm gan bí ẩn đã được báo cáo.
Do đó, theo BS. Huyền, vấn đề cần lưu tâm hiện nay là hướng dẫn trẻ giữ vệ sinh sạch sẽ, nhất là thời điểm mùa hè đã đến khi mà các dịch bệnh lây qua đường tiêu hóa có thể phát triển. Nếu trong gia đình có nuôi chó mèo thì nên tẩy giun cho các loài này định kỳ, vệ sinh sạch sẽ cho vật nuôi.
Việt Nam hiện nằm trong vùng dịch tễ của viêm gan B, theo thống kê của Tổ chức Y tế thế giới thì tỉ lệ nhiễm viêm gan B của nước ta là 8,1%. Để phòng bệnh gan nói chung và phòng bệnh viêm gan bí ẩn đang có xu hướng gia tăng hiện nay, lời khuyên hữu ích cho các bậc phụ huynh lúc này là:
Hướng dẫn trẻ tăng cường phòng bệnh, nhất là vấn đề giữ vệ sinh cá nhân cần đặt lên hàng đầu. Thường xuyên đeo khẩu trang, sát khuẩn tay, rửa tay trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh.Cho trẻ ăn uống hợp lý, cân bằng dinh dưỡng.Thực hiện tiêm chủng đầy đủ cho trẻ theo khuyến cáo để trẻ có hệ miễn dịch khỏe mạnh.Thực hiện ăn chín uống chín, nâng cao ý thức về an toàn vệ sinh thực phẩm, dùng thực phẩm an toàn…Trẻ cần được hoạt động, vận động thường xuyên – đặc biệt là các hoạt động thể thao ngoài trời để nâng cao thể chất, nâng cao hệ miễn dịch. Không nên vì lo lắng quá mà hạn chế trẻ vận động ngoài trời.
Bộ Y tế.